We leven in een tijdperk waarin politici, ambtenaren, ondernemers, kerkleiders en wetenschappers geen antwoorden hebben voor het oplossen van onze Grote Problemen. De opwarmende aarde, de economische ontwikkelingen en de instabiliteit op het wereldtoneel maken onze leiders tot slachtoffer met het Stockholmsyndroom. Alles lijkt vast te lopen.

Schrijvers, musici, cabaretiers en acteurs maken overuren om dit te duiden. Voor ons is hun werk vermaak, even ontsnappen aan de dagelijkse sores. Ze duiden heel goed wat er aan de hand is in onze wereld. De oplossingen die kunstenaars tussen de regels door opperen komen ons niet uit. We horen ze wel, maar we vinden dat ze niet voor ons zijn bedoeld. Die ander moet eerst maar eens veranderen; ik niet!

Ik las de wekelijkse column van Daniël Lohues in het Dagblad van het Noorden. Het stuk ging over een toename van het aantal rivierkreeftjes in onze wateren. Beestjes die hier vroeger niet leefden. Activisten maken hier een punt van. Kunstenaar Lohues pareert deze weerstand door een recept voor de bereiding van Gumbo – met rivierkreeft als hoofdingrediënt – op te nemen in de column. Potentiële plaag wordt lekkernij: Nood wordt deugd.

Wat hebben rivierkreeftjes, Grote Problemen, polarisatie en kunstenaars met elkaar te maken? Je kunt voor of tegen rivierkreeftjes zijn en tegelijkertijd van Gumbo houden. Er is altijd keuze, als je zo kijkt zijn er altijd kansen.  

Bieden de stikstofcrisis en de woningmarktcrisis dan ook kansen? Wel als je zoals Lohues kijkt.

Boeren die stoppen met hun bedrijf hebben geld, en een zee van ruimte om hun boerderij en hun erf beschikbaar te stellen om te wonen. Erfdelen is een beproefde aanpak dat zowel de krapte op de woningmarkt verkleind, de diversiteit aan woonplekken vergroot als de boeren de kans geeft om maatschappelijke impact te maken met hun ruimte en met hun vermogen.

Want bijvoorbeeld jongeren op het platteland, die naar het hoger, of universitair vervolgonderwijs gaan, willen niet allemaal op kamers in de stad. Vaak willen ze ‘op het dorp’ blijven wonen. Op het dorp blijven ze hun vrienden tegenkomen in de zuipketen, op het sportveld en op verjaardagen. Biedt daarom kansen voor deze jongeren door voor ze te bouwen.

‘Een Drent woont niet in een appartement’, zei een oud collega regelmatig. Toch staan onze dorpen er vol mee. En allemaal verhuurd uiteraard. Niet alleen omdat deze woonvorm populair is, ook omdat er vaak geen alternatief is. Ruimte, voor een huis met een tuin en met alle woonfuncties op de begane grond, is schaars en duur. Toch is er vraag naar als je naar het succes van dergelijke projecten kijkt. Als boeren stoppen ontstaat er ruimte om ook in te spelen op de woonwensen van onze toekomstige ouderen

Kortom;  luister eens naar de wijze woorden van een kunstenaar en stribbel mee met een beweging die al is ingezet. Van de nood een deugd maken, zodat economische en ecologische ontwikkelingen hand in hand gaan in het maken van maatschappelijke impact.

When life gives you lemons, make lemonade!