‘Hij heeft me verneukt’, hoorde ik m’n vader regelmatig zeggen als hij iets had gekocht dat later ergens anders goedkoper bleek. Niet het koopmanschap van de andere handelaar werd geprezen, de eigen detaillist moest het ontgelden. Opgegroeid in armoede, voor mildheid was geen ruimte.

Later op de middelbare school kreeg het woord een hele andere betekenis. Als een meisje per ongeluk zwanger was geraakt na een onschuldige vrijpartij, was de jongen onderwerp van gesprek. ‘Hij heeft zich verneukt’, gonsde het dan door de gangen van het schoolgebouw. Vorige week las ik in de krant dat er jongens zijn die expres het condoom uit doen tijdens de seks, nog voor het hoogtepunt. Dit ziekelijk gedrag is nu gelukkig strafbaar en wordt gezien als verkrachting. Terecht.

De grootste condoomfabrikant van de wereld vreest omzetverlies als gevolg van de prijsverhogingen die ze door wil voeren. Dat kopte de krant deze week. Deze fabrikant maakt zich zorgen over het behoud van haar miljardenwinsten. Aandeelhouders rekenen hier op. Crisis of geen crisis, oorlog of vrede, er moet verdiend worden. Het is natuurlijk geen optie om de prijzen van condooms laag te houden, om ongewenste zwangerschappen, en de verspreiding van SOA’s te voorkomen. Aandeelhouders hebben geen boodschap aan maatschappelijke waardecreatie.  

Krimpflatie is de naam van de truc die, de door aandeelhouderswaarde gestuurde, multinationals hanteren in de huidige tijd met hoge inflatie en schaarse grondstoffen. Ik merkte het toen ik de verpakking opende van mijn favoriete koekjes. Al jaren ben ik verknocht aan ‘chocolate chip cookies’. ‘Vroeger’ zaten deze heerlijkheden verpakt in een rol. Ik schat met een inhoud van zo’n 24 koekjes. Later werd de rol vervangen door koekjes in een plastic bakje. Ik schat zo’n 12 stuks. Aan de buitenkant kun je het niet zien. Door toevoeging van extra verpakkingsmateriaal wordt er meer verdiend. Meer lucht, minder koekjes voor dezelfde, of zelfs voor een hogere prijs. De consument en het milieu verliezen, aandeelhouders winnen.

Krimpflatie is tegenwoordig schering en inslag. Een kleinere hoeveelheid tegen een hogere prijs. Je zult maar van een laag inkomen moeten rondkomen. Het doet pijn om te zien dat de winsten van de producenten niet lijken te krimpen.

Hoe zou het gaan, als de dochter van de baas van de condoomfabriek ooit ongewenst zwanger wordt? Omdat haar Tinderdate er vanuit ging dat er nog een condoom in de verpakking zat. Dat hij niet door had dat de fabrikant het aantal per doosje had verlaagd. En ze toch maar hadden afgemaakt waar ze aan waren begonnen?

Op school verspreidt het nieuws zich snel. ‘Verneukt?’, smalen de klasgenoten. ‘Nee, krimpflatie’, antwoordt de jongen.