‘Ik voel het hier.’ Ze wees op het deel dat haar borst met haar buik verbindt. Daar, in de buurt van het hart ergens. ‘Ik voelde het koud worden toen je zei hoe het voor jou voelde’, ging ze verder. Het was de eenzaamheid die me triggerde. De eenzaamheid die ze voelde toen ik het benoemde. Waarna ik vervolgens even niets voelde. Uit verbinding ging.

In een flits was ik daar waar ik niet wilde zijn. Waar het altijd zo slecht voelde. Waar ik maar al te vaak was geweest. Bekend terrein. Een plek waar ik strandde in mijn meest pure vorm. Kwetsbaar en overgeleverd aan de goedheid van anderen. Een goedheid die ik niet altijd zag. Onbedoeld weet ik nu. Want onbegrepen. Anders denken, anders doen. Er soms niet mocht zijn. Niet uitgesproken, wel gevoeld – onbedoeld, bedoeld.

Zo begon mijn week.

Bestuurder zijn is soms eenzaam. ‘Eenzaam maar niet alleen’, aldus Koningin Wilhelmina in de tijd dat ze leiderschap moest tonen. Een bestuurder is ook maar een mens. Neemt z’n eigen rugzak mee naar het werk. Een rugzak waar op de meest onverwachte momenten van alles uit springt.

Mag een leider z’n kwetsbaarheid tonen? Of moet zij of hij altijd sterk zijn?

Diep van binnen ben ik ervan overtuigd dat kwetsbaarheid verbindt en mensen vertrouwen geeft. Ik mis om me heen helaas te vaak de goede voorbeelden. De dokter die zegt het ‘even niet te weten’. Dat voelt toch menselijk? Of de politicus die zegt; ‘Ik heb het verkeerd ingeschat. Ik kijk er nu anders naar.’ Dit is toch mooi!? Maar kan dat zo maar? Wie maakt er eerder gehakt van deze politicus; de kiezer, de politieke arena of de pers? Of de bestuurder van een beursgenoteerde onderneming die een winstwaarschuwing afgeeft. Omdat hij z’n doelen niet haalt doordat het thuis even niet zo lekker loopt. Overleeft deze bestuurder de aandeelhouders-vergadering? Wordt zij of hij voor altijd gelabeld als zwakkeling? Terwijl het van lef getuigt als je in onze harde samenleving wat zachtheid, wat menselijkheid, inbrengt.

Het beeld dat we krijgen voorgeschoteld van een dokter, een politicus en een bestuurder bevat allesbehalve kwetsbaarheid. We dichten ze van alles toe waar ze niet aan kunnen voldoen. Succes, groei, alwetendheid en eeuwige roem. Dit beeld geven ze door aan ‘de lagen onder hen’. Goed voorbeeld doet volgen.

Slechte voorbeelden ook helaas. Leidinggevenden in organisaties van ‘sterke’ leiders denken ook dat ze geen kwetsbaarheid mogen tonen. Sterk zijn is de norm. Medewerkers komen knel te zitten tussen hun krachtige leiders en de weerbarstige praktijk van alledag. Met schandalen, burn-outs en ongelukken tot gevolg.

Niet mijn circus, niet mijn clowns. 

En denk nou niet dat een vrouwenquotum in de top van organisaties gaat helpen. Ik ken vrouwen die minder kwetsbaarheid tonen dan mannen. Vervolgens worden hier allerlei kwalificaties aan verbonden waardoor vrouwen in de slachtofferrol worden gedwongen. Noem het seksisme, noem het machogedrag of noem het discriminatie. Laten we er mee stoppen. Zowel met het quotum, de kwalificaties als met het oordeel.

Bestaan er mannen die beschikken over zogenaamde vrouwelijke eigenschappen? Je leest het wel eens tegenwoordig. Nadat David Beckham als metrosexueel furore maakte heb ik hier niet veel meer over gehoord. Het heeft dus niets te maken met de hoeveelheid crèmes en scrubs waarmee de man z’n ijdelheid onderhoudt. Volgens mij doelen we op mannen met de menselijke maat voorop.

De oplossing ligt verscholen in onszelf. Wees wat toleranter naar mensen die zich kwetsbaar opstellen. Zie ze als een uitnodigende warme schoot in plaats van een makkelijke prooi. Maar ook in organisaties zelf. In de cultuur. Markeer de geschiedenis met daarin de kleine en grote trauma’s. Bescherm medewerkers tegen organisatorisch, publicitair of politiek geweld. Biedt weerstand tegen systeemdruk. Geef ruimte aan andere meningen.

Slap gelul? Het gaat er toch om dat we resultaten boeken? Er moet toch gewoon geld verdiend worden in organisaties? Inderdaad! Maar ga eens bij je zelf te rade. Wanneer lever jij prestaties? Wanneer is de kwaliteit van jouw werk optimaal? Wanneer komt er het meest uit jouw handen? Wanneer krijg jij complimenten van je afnemers?Wanneer doe jij met een glimlach je werk? Wanneer ga jij met energie naar huis?

Is dat in een organisatie, met leiders waar je voortdurend voor op je hoede moet zijn? Of is dat in een organisatie die zich manifesteert als een warme schoot?

Welkom in mijn stadion, zijn jullie de spelers?

Toeval of niet. In de DvhN van vandaag (9 april 2022)