Er schoot een warme golf van de streek rondom m’n hart rechtstreeks naar m’n brein. Vergelijk het met een overwinningsroes, zoals Max Verstappen in 2021 voor het eerst wereldkampioen werd of toen Femke Bol en Lieke Klaver hun opponenten eruit liepen op belangrijke toernooien. Dat gevoel maakte van mij meester, kijkend naar het debat over de veelbesproken lintjesaffaire rondom minister Faber.

Wat had PvdA/GroenLinks leider Frans Timmermans z’n opponent, Geert Wilders, in het debat te pakken. Met eigen wapens bestreden. Later die avond in de talkshows werd gesproken over de terugkeer van Frans Timmermans op het hoogste niveau. Hij was succesvol in het beantwoorden van de extreme aanvallen van radicaal rechts. Kwam het door z’n maagverkleining? Was het momentum? Het maakt niet uit. De man scoorde, z’n tegenstander lag aangeslagen in de hoek.

Mijn euforisch gevoel maakte al snel plaats voor schaamte. Waarom had ik als een opgewonden hooligan staan juichen voor de klappen die Timmermans aan Wilders uitdeelde? Ik, die de verharding in de politiek steeds veroordeelde (1). Dat de Haagse politici al lang geen voorbeeldfunctie meer bekleden. Wat mankeerde mij toch om een vermeende zege in het debat opgelucht te vieren? Sorry, ik hoopte even dat Timmermans door de verdedigingslinie van het kwaad was gebroken. Toen ik tot inkeer kwam realiseerde ik me dat deze oprisping de patronen voedt die radicale politici aan de macht houden.

Het volk roept om sterke leiders. Daadkrachtig en strijdlustig. Zichtbaar in gevecht met alles dat ooit van waarde was; fatsoen, respect en het ambt. Maar als het volk de balans opmaakt vallen de opbrengsten van deze sterke leiders behoorlijk tegen. Het vele geblaat heeft geen wol opgeleverd. De asielcrisis, die eigenlijk een door Schoofs voorganger veroorzaakte opvangcrisis is, wordt alleen maar erger. De stikstofcrisis, die boeren veranderden in criminelen, is niet opgelost. De slachtoffers van het kinderopvangtoeslagenschandaal leven nog steeds een verscheurd leven.

Sterke leiders zijn prutsers. Ze leveren namelijk niet. De minister van asielzaken zit nog op haar plek, de lintjes voor de vrijwilligers heeft ze niet getekend. Timmermans staat er voor z’n gevoel goed op, z’n handen zijn echter leeg. De ophef heeft niet meer dan een storm in een glas water veroorzaakt, een rimpeling in de vijver. Over tot de orde van de dag, op naar de volgende confrontatie. Brandje geblust, geen crisis verzacht.

‘De akkers liggen er goed bij’ (2), dat is volgens schrijver Ilja Leonard Pfeijffer de reden dat leiders als Wilders op dit moment tot volle wasdom komen. Het is niet uitsluitend hun eigen verdienste, het is de schrale grond gevoed door het sentiment, onvrede en retoriek dat maakt dat ze, met hun radicale plannen, nu aan de macht zijn. Als ze van het toneel verdwijnen, brengt de schrale akker als vanzelf nieuwe spruiten voort. Er zijn genoeg mensen die onze gronden misbruiken als voedingsbodem voor hun radicale ideeën.

De oppositie, onder aanvoering van Timmermans, moeten onze akkers ontgiften en vruchtbaar maken door te laten zien dat het anders kan; in verbinding met zichzelf en met de stille meerderheid.

 

1. Niet mijn circus, niet mijn clowns – www. bertmoormann.blog
2. Podcast NRC Het uur – Schrijver Ilja Leonard Pfeijffer over de kwetsbaarheid van onze democratie