Elke drie jaar publiceert het ministerie van Binnenlandse Zaken een Woon rapportage. Deze week werd Woon2018 gepresenteerd. Een rapport over de staat van de woningmarkt in al haar facetten belicht.

Ik was uitgenodigd om een workshop te houden over de ontwikkeling van de leefbaarheid in wijken met veel sociale huur. Dit is een belangrijk thema vooral omdat Rigo vorig jaar een onderzoek publiceerde waarin werd aangetoond dat er een relatie is tussen het huisvesten van mensen met een laag inkomen en de afnemende leefbaarheid.

Gisteren ging het over de oplossingsrichtingen vanuit grootstedelijk perspectief (Rotterdam) en vanuit het plattelandsperspectief. (Zuidoost Drenthe). Dit laatste mocht ik voor mijn rekening nemen. Ik schreef hierover vorig jaar al eens een opiniestuk in het Dagblad van het Noorden.

Mijn insteek voor de workshop was dat het toevoegen van dure huur of koop in wijken met veel lage inkomens geen oplossing is voor de afnemende leefbaarheid. Ten eerste los je daar de problemen niet mee op (symptoombestrijding). Ten tweede is Zuidoost Drenthe een anticipeergebied (net geen krimp) waardoor de koopwoningen uiterst betaalbaar zijn en mensen die dit kunnen betalen niet in een sociale huurwoning gaan wonen. Op deze wijze krijg je concentratie van mensen met weinig geld die te veel aan hun hoofd hebben om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid.

Slechts 1 op de 3 huurders heeft een inkomen uit werk. De overige huurders zijn aangewezen op een AOW met klein pensioen of andere uitkeringen. De woningmarkt is ontspannen, drie op de vier mensen wonen in een koophuis.

De koophuizen in Zuidoost Drenthe zijn uiterst betaalbaar. Ik gaf twee weken geleden een zoekopdracht op Funda in naar een koophuis met een waarde van maximaal €150.000 in een straal van 15 km rondom Coevorden. Maar liefst 549 huizen staan te koop in dit prijssegment. En niet allen rijtjeshuizen of bouwvallen; nee, hele keurige huizen, zelfs vrijstaand in het groen gelegen. Iets waar de honderd aanwezigen bij de workshop met verwondering op reageerden.

Oplossing 1

De eerste oplossing is om de mensen die niet in aanmerking komen voor een reguliere baan vanwege een beperking, weer terecht kunnen in de sociale werkplaats. Als mensen een zinvolle dagindeling hebben zijn het prettige buren.

Oplossing 2

Als opdrachtgever willen wij een steentje bijdragen om de bouw- en installatiebranche een stuk aantrekkelijker te maken voor jongeren. Samen met Drenthe College, Alfa College en Bouwmensen verkennen Woonservice en Domesta hoe we vorm kunnen geven aan onze droom.

Wij zijn ons er van bewust dat voor het waarmaken van onze droom ander opdrachtgeverschap nodig is. Een opdrachtgever die over een langere periode zorgt voor een constante stroom aan opdrachten. Waardoor het voor de sector eenvoudiger wordt om mensen op te leiden en te behouden. Deze verantwoordelijkheid willen wij op ons nemen!

Waarom?

Omdat wij baat hebben bij voldoende goed opgeleide en gemotiveerde vakmensen om onze huizen te verduurzamen en te onderhouden. Nu al investeert de sector miljarden om te voldoen aan de doelstellingen op korte termijn. We werken toe naar een sociale huurvoorraad met gemiddeld label B in 2021. De lat voor de lange termijn ligt nog hoger. Namelijk een Co2 neutraal huizenbestand in 2050. En ondertussen gaat het normale onderhoud aan de huizen, en de nieuwbouw ook gewoon door.

Oplossing 3

De woonzorgcentra krijgen steeds meer een functie voor de wijk waarin het gebouw staat. Wij stimuleren zorgpartijen om hier echt werk van te maken om verveling een eenzaamheid tegen te gaan.

Zo dus! Maar het lukt alleen door goed samen te werken!

Dit zijn niet conventionele oplossingen met niet voor de hand liggende samenwerkingspartners. We moeten leefbaarheid dus opnieuw uitvinden door uit te gaan van de lokale context, de ambities van de corporaties en door aan te sluiten bij de leefwereld, behoeften en vaardigheden van onze huurders.

Ik durf te voorspellen dat we vanaf 2021 prestatieafspraken gaan maken met huurders en gemeenten – plus zorgpartijen, onderwijs, werkgevers en reïntegratiebedrijven. Hierdoor zal de leefbaarheid verbeteren en zal Zuidoost Drenthe een voorbeeld zijn voor andere delen van ons land. Ik ga er voor!