Een tijdje geleden hoorde ik Joris Luyendijk spreken over de elite die ons land bestuurt. Als je aan zes kenmerken voldoet dan behoor je tot deze elite en is de kans groot dat je op het pluche in Den Haag of bij een grote multinational landt.

Ik durf te stellen dat de gele hesjes niet voldoen aan deze kenmerken. Net zo min als ik overigens. Toch hebben ze last van de tunnelvisie van deze elite die onder andere hoog opgeleid, blank en man is. Deze elite maakt plannen en neemt besluiten die logisch zijn als je hockeyt, golft, een tweede huis in Frankrijk hebt, in Leiden studeert net als je vader, in een vrijstaande woning in een goede buurt woont en je alleen maar mensen van dezelfde groep ontmoet etc.

Ook in Emmen duiken de gele hesjes de laatste tijd op. Met handgeschreven posters roepen ze de inwoners op om te gaan protesteren. De kop van de poster luidt: ‘Wij zijn het zat!’

Eerlijk, ik dacht daar heb je ze weer; de mensen die overal op tegen zijn terwijl er niet zo veel mis is met de vaasjes in dit gaaf land. Het is de tweede keer dat ik deze fout maak. Ook bij de opkomst van de lokale partijen dacht ik hetzelfde. Nu zie je hoe verfrissend deze partijen kunnen zijn door weer bezig te zijn met de bedoeling. We zijn er nog niet maar het gaat de goeie kant op. De politiek weer dichter bij de mensen.

De gele hesjes voelen haarfijn aan dat het mis dreigt te gaan met onze samenleving. Het zijn gewone mensen die het in de portemonnee merken dat de btw omhoog gaat, de belasting op energie stijgt en dat de zorg af lijkt te glijden. Ze zien de rijken rijker worden en de armen armer worden. Het onderbuikgevoel stuurt hun handelen.

Ze lijken onmachtig. Onmachtig omdat het geen praters zijn maar doeners. En, met praten kun je ver komen in dit land. Onmachtig omdat hun gevoel overeen komt met de feitelijke gebeurtenissen die ze dagelijks om zich heen zien. Onmachtig omdat de mensen die er over gaan niet luisteren maar doordenderen. Onmachtig omdat ze niet meer kunnen rekenen op de instituties uit het verleden. Onmachtig omdat ze alleen lijken te staan. Alleen in een groep gelijkgestemden weliswaar.

Ze zijn niet gek. Het is niet uit te leggen dat het eigen risico op zorg stijgt en dat op hetzelfde moment het kabinet overweegt om grote bedrijven vrij te stellen van winstbelasting. Dat er een Hugo Borst aan te pas komt om onze ouderen weer fatsoenlijke zorg te bieden. Dat de Groningers de uitputting nabij zijn en tegelijkertijd het kabinet €700mio op tafel legt voor een plukje aandelen in een bedrijf die het milieu om zeep helpt en hierdoor de al drukke randstad nog meer verstopt.

Onderstaand een aantal quotes uit krantenartikelen van het vorig weekend die het gelijk van de gele hesjes bevestigen. En een stapeltje boeken waarin de schrijvers een aantal jaren terug al voorspelden dat dit zou gaan gebeuren. De andere boeken beschrijven haarfijn wat de gele hesjes voelen.

Een tip voor de politici, bestuurders en andere plucheplakkers in dit land. Luister naar wat de mensen zeggen. Probeer je in te voelen in waar de mensen van wakker liggen. Jullie lezen de kranten waar de artikelen in staan. Jullie lezen de boeken waarin de ontwikkelingen in de maatschappij worden geduid.

Jullie hebben voorkennis. Gebruik deze kennis, mobiliseer mensen uit je elitaire biotoop en sluit aan bij de gevoelswereld van de inwoners van dit land. Empathie is namelijk het beste instrument om belangen te verbinden. Dat heb ik ook geleerd.

Een bloemlezing uit de weekendkranten

Tommy Wieringa in NRC van 23 februari

Dat hij enige tijd de enveloppen van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) niet opende, was zowel uit chagrijn als bezorgdheid. Maar post van het CJIB leidt een eigen leven. Ergens in Friesland vermenigvuldigen de vloekbrieven zich volgens een ijzeren logica en met machinale wilskracht. Ook al zet je een slot op het tuinhek en lijm je de brievenbus dicht, ze zullen blijven komen.

De eerste aanmaning betekent al meteen een vermeerdering van de helft van het boetebedrag, samen 375 euro. Bij de tweede aanmaning is het boetebedrag plots verdubbeld, plus het bedrag van de eerste aanmaning: 625 euro. Een draconische verveelvoudiging – de overheid gedraagt zich hier als malafide croupier die kleine gokkers te gronde richt.

Tom-Jan Meeus in NRC van 23 februari

En zo belandden we vanaf dinsdagmiddag, mede gedragen door publieke uitlatingen van Omtzigt (CDA) en Buma (CDA), in een discussie over de betrouwbaarheid van het PBL. Een nog jong instituut met een goede academische reputatie, dat in enkele recente prognoses inderdaad de plank missloeg.

Maar in dit geval was er één probleem: die fout in december met de energierekening was op het ministerie van Wiebes en Keijzer gemaakt, zoals Rutte vrijdag beaamde. Niet op het PBL.

Wiebes’ ambtenaren hadden zélf een achterhaalde PBL-prognose uit 2017 slonzig geëxtrapoleerd naar 2019.

Alleen: dit deed er niet meer toe. Door de verplaatsing van de discussie naar het PBL sprak bijna niemand in Den Haag nog over Keijzer (CDA) die in de Kamer namens Wiebes (VVD) kletskoek had verkocht.

Oud ombudsman Brenninkmeijer in het Dagblad van het Noorden op 23 februari

Voor de radicale actievoerders tegen windmolens is de overheid de grote boosdoener. ‘Dit had voorkomen kunnen worden als we niet bestuurd zouden worden door incompetente en corrupte personen’, stellen ze.

Besluitvorming door de overheid is vaak een rationeel proces. Burgers lopen aan tegen bureaucratie, overmatige en complexe wet- en regelgeving en gebrek aan empathie bij de overheid. ,,De nette bureaucratische machine draait maar door’’, zegt hoogleraar en voormalig nationaal ombudsman Alex Brenninkmeijer. ,,Ondertussen voelen sommige burgers zich niet gehoord, onbegrepen, genegeerd.’’

De overheid moet niet alleen de rationele weg volgen in besluitvorming, maar ook zoeken naar verbinding en in het oog houden welke waarden belangrijk zijn. Dat noemt Brenninkmeijer ‘moreel leiderschap’. ,,Op gemeentelijk niveau gaat dat beter dan landelijk. Kijk naar minister Eric Wiebes in het aardbevingsgebied.’’

Kim Putters in Trouw over z’n boek Veenbrand over toenemende ongelijkheid in ons land

“Dit is een groot vraagstuk en het heeft alles te maken met de grote veranderingen in de samenleving. Wat ik op macroniveau de overgang noem naar een ander type samenleving, zie je hier op microniveau: in het dagelijks leven moeten we continu alles combineren.”

Maar, is ook de boodschap van Putters, we kunnen nog voorkomen dat de veenbrandjes straks uitslaande vlammen worden. “Maar dat vraagt best wel wat. De politiek staat voor de uitdaging om niet steeds naar aanleiding van incidenten politiek te bedrijven, maar om ons mee te nemen in die grote kwesties waar we nu voor staan. Wat betekent brede welvaart, waar willen we uitkomen? Wat betekent de inclusieve samenleving over tien jaar?”

Het kabinet is wel bezig geweest met dergelijke vragen, bijvoorbeeld door Putters uit te nodigen bij de coalitieonderhandelingen of door het CBS te vragen om een ‘monitor brede welvaart’. Putters: “Maar mijn zorg is dat we heel snel overgaan tot de orde van de dag. De veenbranden worden voor een deel verergerd omdat we opgaan in de waan van de dag. Debatten over zzp’ers of een toeslag hier en daar zijn allemaal onderdeel van een veel groter vraagstuk waar je een beetje visie op nodig hebt. Ik denk dat de samenleving vraagt om een toekomstvisie.”

Zorgverleners moeten zo snel mogelijk hun BIG-nummer actief bekend maken

Door een wijziging in de wet BIG zijn BIG-geregistreerde zorgverleners per 1 april 2019 verplicht hun BIG-nummer actief bekend te maken. Hierdoor wordt het voor patiënten makkelijker te controleren of een zorgverlener in het BIG-register staat ingeschreven. En als BIG-geregistreerde zorgverlener bent u snel vindbaar en zonder dat u verward wordt met een collega met eenzelfde achternaam en hetzelfde beroep.

U vermeldt het nummer op alle plekken waar u beroepsmatig uw naam en beroep (of die van de zorgverleners die u in dienst heeft of inhuurt) bekend maakt. De wet gaat uit van in ieder geval de onderstaande plekken (indien van toepassing):

• website(s) en andere digitale media;
• briefpapier en e-mail ondertekening;
• facturen;
• op bordjes in wachtkamers van praktijken en ziekenhuizen waar de naam van de BIG- geregistreerde zorgverlener wordt vermeld.

Medisch contact 27 februari

In de Brabantse gemeente Asten hebben ze een merkwaardig probleem: huisartsen en apothekers hebben daar een doelmatig voorschrijfsysteem van medicijnen dat heeft geleid tot kwaliteitsverbetering van de zorg, en een kostenreductie van 600.000 euro per jaar (op een bevolking van 17 duizend zielen) vergeleken met het landelijke gemiddelde.

Het heeft ze zelfs een prijs opgeleverd van het Waterschap (de ‘groen-blauwe handdruk’), omdat het probleem van medicijnresten in afvalwater zo bij de bron wordt aangepakt. Maar de succesvolle aanpak kent ook een onaangename bijwerking, vertelt gepensioneerd huisarts Wim Koekkoek, die mede aan de wieg stond van het voorschrijfsysteem: ‘Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft op grond van deze gegevens de conclusie getrokken dat de bevolking van Asten gezonder is dan die in vergelijkbare gemeenten en heeft de gemeente daarom uit het Gemeentefonds van het ministerie enkele tonnen minder aan Wmo-gelden uitgekeerd. Maar de redenering van het ministerie omtrent de gezondheid van de Astenaren klopt niet.’