Gerjanne en ik hebben in de jaren negentig drie jaar in de stad Groningen gewoond waar de liefde voor de stad en ommeland is ontstaan. Ons tienjarig huwelijk in 2005 vierden we een weekend lang van Appingedam tot Pieterburen. We zochten al eens naar een tweede huis in de polders tussen de Dollard en de Waddenzee maar ook in de Schildersbuurt in de stad. Het verstand won het uiteindelijk van het hart: Te nuchter op ‘t goie moment.

Met de liefde voor Groningen komt de liefde voor de taal. De taal waarmee we, in een Veenkoloniaalse variant, zijn opgevoed. We lachten thuis harder om de stamtoafel, zaterdagsochtends met Wienus van der Laan en Jaap Bijmolt op Radio Noord, dan om Wim Kan op oudejaarsavond. Op zondagochtend geheime zenders op de radio in de woonkamer bij pa en ma thuis. Lokale muziek die ze in Hilversum weigerden te draaien: De toal als Raif.

Het moet ergens tussen 2005 en 2010 zijn geweest toen ik iemand in gevat Gronings hoorde zingen waarbij ik het gevoel, de geur en het geluid van het Groningse land beleefde zonder dat ik er was. Ik rook de suikerfabriek in november, zag de grauwe winterluchten boven de lege kleivelden en hoorde iemand die kon verwoorden hoe wij leefden. Het was Ede Staal: Mit de waarkhanden in de klaai.

Ik ging op zoek, wilde alles weten van deze man die mijn liefde voor het Gronings zo goed kon verwoorden zonder dat het eelsk werd. Lp’s waren er niet meer dus werden het Cd’s, een boek, gedichten en YouTube. En op dit laatste medium vond ik een krakende video. Matig beeld, slecht geluid. Precies zo als je kon verwachten van Ede Staal. Maar het was Ede niet. Het was een vrouw die optrad in de antiekzaak van haar ouders. Een vrouw die liedjes van Ede vertolkte. Ze deed dit geloofwaardig. Precies goed. As vair woorden uut ain mond, zol ‘k moar zeggen: Astoe ‘t zain haarst.

Het kon dus wel, een legende opvolgen zonder eigenheid van jezelf en van het origineel te verliezen. Dan kun je dingen! Het was Marlene Bakker uit Smeerling, Westerwolde, Zuid West Groningen. Bescheiden, nuchter en oprecht volk daar. Oudejaarsavond 2013, de Nacht van Noord op RTV Noord. Marlene zingt ‘Wondern van mien stee’ een cover van Adele’s ‘My Hometown’. Te goed voor een cover. Weer rook ik de suikerfabriek, zag ik de donkere luchten boven de lege kleivelden en begreep ik zo goed wat ze zong. Zo’n gevoel dus. Wiet vot is een plek in diezulf.

Najaar 2017. Collega Marie vertelt dat zoon Bernard (Gepken) met Marlene een plaat aan het maken is. Ik weet wat Marlene kan én ook wat Bernard kan. Dat kan alleen maar een succes worden. Via de mail word ik door Marlene uitgenodigd om bij haar thuis naar de Cd te komen luisteren. Geweldig, wat intiem, sfeerrijk en spannend tegelijk. Het is wat Marlene is. Enorm goed maar ook dicht bij haarzelf blijven, oprecht en bescheiden, maar wat een vakmanschap. Met haar stem, haar teksten en de muziek weet ze een fantastische sfeer neer te zetten: Alsof we op ’n zundag in de harfst deur Smilke fietsen.

Dan de albumpresentatie in het Grand Theater. Een podium aangekleed alsof je bij Ede thuis op de boerderij in de polder was. Met een fantastische band. Met muzikanten die snappen wat Marlene wil neerzetten. Weer die vakmanschap, intimiteit en sfeer. Het maakt niet uit waar Marlene optreedt; in het ruim van een aardappelschuit, op een trailer op het suikerunieterrein, thuis op een keukenstoel of in MartiniPlaza met het Noordpoolorkest: Ze staat er en weet onmiddellijk die intieme sfeer neer te zetten met haar prachtige stem en haar geweldig mooie indie pop songs: Ze stuurt golven deur de koabels noar mien hart.

Waarom is Marlene en haar muziek zo belangrijk voor mij? In m’n carrièredrang wilde ik de wereld in. Wonen en werken in Zweden, Zwitserland, Engeland of Ierland. Ik reisde door Europa een Noord Amerika voor m’n werk. De liefde en nuchterheid van Gerjanne hielden me thuis. Thuis in Drenthe. En ik leerde de schoonheid en waarden van het gebied ten oost’n van de IJssel waarderen. De schoonheid en waarden die streektaalmuzikanten als Marlene Bakker, en ook m’n andere held Daniël Lohues, je met slechts enkele woorden zo goed kunnen laten voelen dat het hier goed is: Gerjanne: Doe waist beter.

Nieuwsgierig geworden naar Marlene? Koop nu kaarten zodat je Marlene zelf op 30 december kunt horen en zien in de Stadsschouwburg in Groningen. Kaarten zijn hier verkrijgbaar: https://www.de-oosterpoort.nl/programma/marlene-bakker/

Dan zien we elkaar daar!

PS: Als je meer wilt zien over mijn liefde voor het platteland. Ik fiets er veel en maak onderweg foto’s. Kijk hier maar eens: https://www.instagram.com/bertmoormann/