Je doet mee aan een wielerwedstrijd. Je wil meefietsen in het peloton. Het lukt je met veel pijn en moeite om aan te haken. Het tempo ligt hoog. De jonge talenten, de professionals en de sterke beren vooraan versnellen voortdurend terwijl jij hunkert naar wat rust. Dan wordt je ergste nachtmerrie waarheid; je rijdt lek en moet loslaten. Het peloton dendert in ras tempo door, jou in alle eenzaamheid achterlatend.

Je bekijkt je band en ziet de oorzaak van het lek. Een glassplinter steekt een millimeter in het rubber. Net genoeg om jouw kans om mee te rijden en de finish te halen te dwarsbomen. Je hebt geen reserveband en besluit om de fiets dan maar te duwen om te proberen toch nog de finish te halen. Op je wielerschoenen glij je over de harde keien van het parcours. Je kunt steeds net voorkomen dat je valt. De moed begint je in de schoenen te zakken.

Mensen aan de kant moedigen je aan. Hebben tips om beter te lopen, iemand biedt zijn loopschoenen aan. Je trekt ze aan en merkt dat ze een maat te klein zijn. Toch maar accepteren want afwijzen is ondankbaar. En het loopt al iets beter dan die wielerschoenen. Na 10 kilometer geef je het op. Lopend zul je nooit op tijd de finish halen. Het tempo van de fietsers ligt te hoog. Teleurgesteld zoek je een stukje gras op om de situatie te overdenken.

Ongeveer zo vergaat het mensen in armoede. De samenleving versnelt, wordt gecompliceerder en prestatiegerichter. We houden onvoldoende rekening met mensen die niet mee kunnen komen. We schrijven ze af of we verwachten wonderen van ze. Zelden vragen we ze wat ze echt nodig hebben om uit de overlevingsstand te komen.

Een fractie in de gemeenteraad van Hoogeveen vindt dat mensen in de bijstand iets terug moeten doen in ruil voor hun uitkering. Deze mensen hebben toch tijd genoeg om een bijdrage te leveren aan een samenleving met een tekort aan personeel en vrijwilligers!?

Was het maar zo simpel. Waarom stelde de fractie niet de vraag wat de oorzaak is dat mensen langdurig op de bijstand zijn aangewezen? Wat is hun echte verhaal?

Als de fractie deze vragen zou stellen dan zou ze te horen krijgen dat we het glas niet opruimen waardoor de wielrenner steeds lek rijdt. Het glas in de vorm van stress, ‘niet in een vakje passen’ of onbegrepen zijn, laten we liggen waardoor mensen niet uit de overleefstand komen.

Is er wel eens aan deze mensen gevraagd wat ze echt nodig hebben? Vragen deze mensen iets onredelijks? Durven we deze mensen te geven wat ze nodig hebben in plaats van wat wij voor ze hebben bedacht? Zijn we bang voor irrationele wensen?

De kwaliteit van een samenleving wordt bepaald door de mate waarop mensen aangesloten kunnen blijven bij het peloton. Waar het glas is opgeruimd. Waar een reserveband een vangnet is. Waar we mensen uit de wind houden zodat ze mee kunnen blijven fietsen. Waar de bezemwagen zorgt dat iedereen over z’n eigen finish komt.

Aan zo’n samenleving wil ik bijdragen!