‘Niet door te komen – Grijsgedraaide oneliners – Geen onwaarheden, maar het raakt me niet – Geconstrueerde verhalen – Geen echte Moormann – Hoezo geen tijd en inspiratie? – Dit hou ik geen week vol! – Waar is de scherpte? – Ik mis het randje van Bert.’ Een bloemlezing uit de reacties op mijn experiment om een week lang, elke dag een column te publiceren op basis van een eigen idee, geschreven door Copilot.

Het experiment zit erop. Jullie pruimen de surrogaatteksten uit de AIrfryer van Microsoft niet. Jullie willen het echte werk, jullie willen het bloed, het zweet en de tranen tussen de regels door zien vloeien. Een open ziel, als aanhalingstekens van de, door een mens van vlees en bloed, geschreven proza. Voor minder doen jullie het niet.

Mooi om gemist te worden. Wat blijft hangen, is dat Copilot een uitstekende tool is om gebruiksaanwijzingen te produceren, niet geschikt voor echte verhalen. Mensen worden niet geraakt, het is als het eten van aardappelpuree; het vult wel, maar voedt niet.

Dat heb ik dan ook weer geleerd. Ik hoef op het werk niet aan te komen met deze luchtgefrituurde teksten. Na de eerste drie woorden zal ik door de mand vallen als een luie, onhandige en inspiratieloze, collega. Ik was er al bang voor, nu weet ik het zeker. Laat dit een les zijn voor alle handige Harry’s.

‘Ik hoor je niet, je schreeuwt te hard!’, kreeg Jan Rotmans decennialang naar z’n hoofd geslingerd. De feiten keurig op orde, het hoofd erbij maar z’n boodschap werd alsmaar niet gehoord. Niet gehoord terwijl de chaos die hij voorspelde, met de dag voelbaarder wordt. Niets lijkt meer op wat het ooit was, of waar we naar verlangen. Gelijk hebben is iets heel anders dan gelijk krijgen.

En toch ben ik een groot fan van deze transitieprofessor. Ik vertrouw zijn intenties. Hij lijkt me integer en uitermate bekwaam, maar wat zijn z’n wapenfeiten? Ja, zijn klimaatmodel is de basis geworden van de rekensommen die de VN gebruikt om de temperatuur van onze aardbol te voorspellen. Scoren voor een wetenschapper. Maar wat zijn de ‘gewone mensen’ er wijzer van geworden? Veel aardappelpuree, nog steeds honger.

Rotmans kwam tot inzicht dat z’n publiek wil voelen wat hij bedoelt met z’n ‘evolutionaire revolutie-theorieën’. Niet de grafieken, de tabellen en de inktzwarte foto’s van vuile fabriekspijpen zorgen voor verandering. Mensen willen in het hart geraakt worden door z’n boodschappen en z’n hoopvolle scenario’s.

De professor werd zelf diep in z’n ziel geraakt toen hij met eigen ogen zag, hoe slecht het met de gletsjers in de omgeving van de Noordpool gaat. Hij zag met eigen ogen waar hij al tientallen jaren voor waarschuwt. Dat kwam hard binnen. ‘Een spirituele ervaring’, noemt hij het. Voor de wiskundige, die altijd in z’n hoofd zegt te zitten, een vergelijking met oneindig veel variabelen, waarmee hij z’n repertoire kan verrijken.

Verhalen die mensen in het hart raken, die aanzetten tot denken of tot actie. Dat vult, en smaakt naar meer!

Foto: Marcel Jurian de Jong